UKÜ, Çevre Bilinci ve Sürdürülebilirlikte Öncü Rol Üstleniyor

Çevre Koruma Haftası kapsamında, Kıbrıs’taki en acil çevre sorunları gündeme geldi. Uluslararası Kıbrıs Üniversitesi (UKÜ) Mühendislik Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Rana Kıdak’ın yaptığı değerlendirmelere göre; orman yangınları, su kaynaklarının tükenmesi, atık yönetimi yetersizliği, yapılaşmanın doğaya etkisi ve deniz kirliliği, adanın çevresel geleceğini tehdit eden başlıca sorunlar arasında yer alıyor. Üniversite bünyesinde çevre bilincini artırmak amacıyla yürütülen çeşitli faaliyetler, sürdürülebilirlik adına atılan somut adımlar ve öğrencilerin çevreye yönelik sorumlulukları da Kıdak tarafından dile getirildi. Uluslararası Kıbrıs Üniversitesi, UI GreenMetric Dünya Üniversiteleri sıralamasında 1477 üniversite arasında 64. olmuş, ada genelinde ise 1. sırada yer alarak sürdürülebilirlik konusundaki liderliğini bir kez daha kanıtlamıştı.

1.    Çevre Koruma Haftası kapsamında adanın en acil çevre sorunlarını değerlendirebilir miyiz?

Kıbrıs’ta çevre açısından en acil sorunlar arasında orman yangınları, su kaynaklarının tükenmesi, atık yönetimi yetersizliği, yapılaşmanın doğaya etkisi ve deniz kirliliği öne çıkmaktadır. Özellikle plastik atıklar ve evsel atıkların doğru şekilde toplanıp ayrıştırılamaması çevre kirliliğini artırmaktadır. Ayrıca, yeraltı sularının bilinçsiz kullanımı ve tarımsal kimyasalların doğaya karışması önemli sorunlardandır. Kıyı bölgelerinde plansız turizm faaliyetleri de ekosistemleri tehdit ediyor. Bu sorunlarla mücadele için hem kamu hem sivil toplum kuruluşlarının iş birliği içinde çalışması, halkın bilinçlendirilmesi ve çevre yasalarının daha etkin uygulanması gerekmektedir.

2. Kıbrıs’ta çevre politikaları neler? Uygulamada yeterli miyiz? Nasıl daha iyi hale getirilebilir?
Kıbrıs’ta çevreye ilişkin çeşitli yasalar, yönetmelikler ve stratejik planlar bulunmaktadır. Bunlar arasında çevre koruma, atık yönetimi, su kaynaklarının kullanımı ve hava kalitesinin korunması gibi konular yer alır. Ancak uygulamada ciddi eksiklikler görülmektedir. Denetimlerin yetersizliği, kaynak eksikliği ve kamuoyunda çevre bilincinin düşük olması, bu politikaların etkisini azaltmaktadır. Politikaların daha iyi hale gelmesi için şeffaf denetim mekanizmaları kurulmalı, eğitim ve bilinçlendirme kampanyaları artırılmalı, yerel yönetimlerin çevre konusundaki kapasiteleri güçlendirilmelidir. Ayrıca, çevreyle ilgili düzenlemelere uymayan kurumlara yönelik yaptırımlar da caydırıcı şekilde uygulanmalıdır.

3. Kıbrıs’ta halkın çevreye olan duyarlılığı hakkında ne düşünüyorsunuz? Bu farkındalığı artırmak adına ne gibi adımlar atılabilir?
Kıbrıs’ta halkın çevre duyarlılığı son yıllarda artış göstermektedir. Ancak bu farkındalık hala istenilen düzeyde değildir. Özellikle geri dönüşüm, enerji tasarrufu ve doğal alanların korunması konusunda halkın büyük bir kısmı bilinçsiz davranmaktadır. Farkındalığı artırmak için erken yaşta çevre eğitimi verilmesi, okul müfredatlarında çevre konularına daha fazla yer verilmesi önemlidir. Belediyeler ve sivil toplum kuruluşları ortak projelerle halka ulaşmalı, medyada çevreyle ilgili bilgilendirici içerikler yaygınlaştırılmalıdır. Ayrıca, gönüllü çevre etkinlikleri ve kampanyalar sayesinde bireylerin çevreye katkı sunmaları sağlanabilir.
 

4. Sizce çevre konusunda bireylere düşen sorumluluklar neler?
Bireyler çevreyi koruma konusunda önemli bir role sahiptir. Gündelik yaşamda alınacak basit ama etkili kararlarla büyük değişimler yaratmak mümkündür. Örneğin, su ve enerji tasarrufu yapmak, geri dönüşüm alışkanlığı kazanmak, doğaya zarar vermemek, karbon ayak izini azaltmak bireylerin sorumlulukları arasındadır. Ayrıca çevre dostu ürünler tercih etmek, doğayı kirleten faaliyetlere karşı duyarlı olmak ve çevre konusunda toplumsal farkındalık yaratmak da bireylerin görevlerindendir. Toplumda çevreye duyarlı bireylerin sayısı arttıkça çevresel sorunlarla daha etkili şekilde mücadele edilebilir. Bu bilinçle hareket eden bireyler toplumsal dönüşümün öncüsü olabilir.

5. Üniversite bünyesinde öğrencilerde çevre bilincini artırmaya yönelik ne tür faaliyetler yürütülüyor?
Üniversitemizde çevre bilincini artırmaya yönelik birçok faaliyet düzenlenmektedir. Seminerler, konferanslar, çevre temalı atölye çalışmaları ve akademik projeler aracılığıyla öğrencilerin çevreye dair bilgi ve farkındalık düzeyi artırılmaktadır. Ayrıca çevre kulübü tarafından düzenlenen fidan dikim etkinlikleri, çevre temizliği kampanyaları, geri dönüşüm projeleri ve sıfır atık çalışmaları öğrencileri doğrudan sürece dahil etmektedir. Üniversite içinde yer alan geri dönüşüm kutuları ve enerji tasarrufu sağlayan teknolojik altyapılar da öğrencilerin çevreye duyarlı davranış geliştirmesini desteklemektedir. 

6. Sürdürülebilirlik konusunda Uluslararası Kıbrıs Üniversitesinin attığı somut adımlar neler? (Geri dönüşüm, enerji verimliliği vb.)
Uluslararası Kıbrıs Üniversitesi sürdürülebilirlik hedefleri doğrultusunda çeşitli somut adımlar atmaktadır. Kampüs içinde farklı türde atıklar için ayrılmış geri dönüşüm kutuları yerleştirilmiş ve sıfır atık politikası benimsenmiştir. Enerji verimliliği sağlamak amacıyla LED aydınlatmalar ve sensörlü sistemler kullanıma alınmıştır. Ayrıca su tasarrufu sağlayan musluk sistemleri ve yeşil alanların artırılması gibi çevre dostu uygulamalar mevcuttur. Üniversite bünyesindeki Çevre Kulübü ve diğer birkaç kulüp tarafından yürütülen farkındalık çalışmaları da bu çabaları desteklemektedir. Akademik araştırmalar ve sürdürülebilirlik temalı projeler sayesinde kampüs genelinde çevresel sorumluluk bilinci yaygınlaştırılmaktadır.